Boyun kireçlenmesi (servikal spondiloz), boyundaki omurga ve çevresindeki eklem-yumuşak doku yapılarında yaşla birlikte veya yoğun yüklenmeye bağlı ortaya çıkan dejeneratif bir süreçtir. Toplumda oldukça yaygın görülen bu durum, yaşam kalitesini etkileyebildiği için erken dönemde fark edilmesi önem taşır.
Aşağıda boyun kireçlenmesinin belirtilerinden, uygun yatış pozisyonlarından, hastalığın düzelme ihtimalinden ve hangi doktora başvurulması gerektiğinden detaylıca bahsediyoruz.
Boyunda Kireçlenme Belirtileri Nelerdir?
Boyun kireçlenmesi herkeste aynı belirtileri oluşturmaz; şikayetler kişiye ve ilerleme düzeyine göre değişebilir. En sık görülen belirtiler:
1. Boyun Ağrısı
Genellikle ense kökünde veya omuzlara yayılan bir ağrı hissedilir.
Uzun süre bilgisayar kullanımı, telefonla öne eğilme gibi duruş bozuklukları ağrıyı artırabilir.
2. Hareket Kısıtlılığı
Sabahları daha belirgin olabilir.
Boynu sağa-sola çevirirken “kitlenme” hissi yaşanabilir.
3. Kas Tutulması ve Gerginlik
Boyun ve sırt kaslarında sertlik, gerginlik ve zaman zaman spazm görülebilir.
4. Baş Ağrısı
Ense kaynaklı gerilim tipi baş ağrıları sık görülür.
5. Kolda-Uykuşukluk veya Karıncalanma
Sinir baskısına bağlı olarak kola, ele yayılan uyuşma ve karıncalanma olabilir.
6. Boyundan Gelen “Çıtırtı” Sesleri
Eklem yüzeylerinin sürtünmesi veya eklem içi gaz boşalması nedeniyle hareket ederken ses duyulabilir.
Tek başına ciddi bir soruna işaret etmez ancak eşlik eden ağrı varsa kontrol önerilir.
Boyun Kireçlenmesi Olan Kişi Nasıl Yatmalı?
Boyun bölgesine binen yükü azaltmak için uyku pozisyonu önemlidir.
1. En İdeal Pozisyon: Sırtüstü Yatış
Nötr pozisyonda boyun desteklenir.
Çok yüksek ve çok alçak yastık boyun yapısını zorlayabilir.
2. Yan Yatış Pozisyonu
Baş ve boyun omurga ile aynı hizada olmalıdır.
Yastığın omuz genişliğine uygun olması rahatlatır.
3. Yüzüstü Yatıştan Kaçınma
Boynu yana döndürerek uyumak eklemlere yük bindirdiği için önerilmez.
Uyku pozisyonu tek başına tedavi sağlamasa da şikayetlerin azalmasına yardımcı olabilir.
Boyun Kireçlenmesi Düzelir mi?
Boyun kireçlenmesi tamamen “geri dönen” bir süreç değildir ancak kontrol altına alınabilir.
Doğru uzman yönlendirmesi, fizik tedavi uygulamaları, duruş düzenlemesi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle belirtiler büyük oranda yönetilebilir.
Yani amaç “yapısal değişikliği geri döndürmek” değil, şikayetleri azaltmak ve fonksiyonu artırmaktır.
Bu nedenle mutlaka uzman değerlendirmesi gerekir; her kişinin ihtiyaçları farklıdır.
Boyundaki Kireçlenmeye Hangi Doktor Bakar?
Boyun kireçlenmesi şikayetlerinde başvurulabilecek bölümler:
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı (FTR)
Boyun kireçlenmesi değerlendirmesi, fizik tedavi planlaması ve kas-eklem yapılarının fonksiyonel incelenmesi için en başta gidilen bölümdür.
Beyin ve Sinir Cerrahisi (Nöroşirürji)
Sinir sıkışması, kollara yayılan şiddetli ağrılar veya ileri derecede bulgular varsa değerlendirme yapılabilir.
Güncel mevzuata göre tedavi, tanı ve tıbbi uygulamalar yalnızca bu uzmanlık alanlarına aittir.
Boyundan Gelen Çıtırtı Sesleri Neden Olur?
Boyun hareket ettirildiğinde, eklem yüzeyleri arasındaki gaz kabarcıklarının basınca bağlı olarak aniden boşalması sonucu “kavitasyon” denilen doğal bir ses oluşabilir.
Bu çıtırtı:
Tek başına bir hastalık göstergesi değildir,
Ancak ağrı, hareket kısıtlılığı veya uyuşma ile birlikteyse değerlendirilmelidir.
Kişinin kendine “boyun çektirmesi” önerilmez; ekleme gereksiz yük bindirebilir. Boyun kireçlenmesi, modern yaşamın getirdiği duruş bozuklukları ve yaşla birlikte sık görülen bir durumdur. Erken fark edilmesi, uzman değerlendirmesi ve yaşam düzenlemeleriyle kontrol altına alınabilir.
Boynunuzda uzun süredir devam eden ağrı, kolunuza yayılan uyuşma veya hareket kısıtlılığı varsa bir Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanına başvurmanız en doğru yaklaşım olur.
